भारत देश हा विविध सण उत्सव व परंपरा साजरा करणारा देश आहे अशा या सण,उत्सव यामध्ये हिंदूंसाठी अक्षय तृतीया हा अत्यंत पवित्र दिवस आहे. हा सण वेगवेगळ्या नावाने देशात साजरा होतो. अक्षय तृतीया वैशाख महिन्याच्या शुक्ल पक्षाच्या तृतीयेला साजरी केली जाते. याला अखाती तीज असेही म्हणतात. आज तीस एप्रिल 2025 रोजी हा सण सर्वत्र साजरा होत आहे.
अक्षय्य तृतीयेचा अर्थअक्षय म्हणजे "जे कधीही संपत नाही" आणि म्हणूनच असे म्हटले जाते की अक्षय्य तृतीया ही अशी तिथी आहे ज्यामध्ये सौभाग्य आणि शुभ परिणामांचा कधीही क्षय होत नाही. या दिवशी केलेले कार्य मनुष्याच्या जीवनात कधीही न संपणारे शुभ फल देते. म्हणूनच असे म्हटले जाते की या दिवशी एखादी व्यक्ती जिंकल्यानंतरही चांगले कर्म आणि दान करते, त्याचे शुभ परिणाम मोठ्या प्रमाणात मिळतात आणि शुभ परिणामांचा प्रभाव कधीही संपत नाही.
अक्षय्य तृतीया हा हिंदू धर्मात साजरा केला जाणारा अतिशय पवित्र सण आहे. सर्व हिंदू तो मोठ्या उत्साहाने साजरा करतात त्यामागे काही आख्यायिका सांगितले जातात. हा दिवस पृथ्वीचे रक्षक भगवान विष्णू यांना समर्पित आहे. हिंदू धर्माच्या मान्यतेनुसार विष्णूने श्री परशुरामाच्या रूपात पृथ्वीवर अवतार घेतला होता. या दिवशी विष्णू सहाव्यांदा परशुरामाच्या रूपात पृथ्वीवर अवतरले आणि म्हणूनच हा दिवस परशुरामाचा जन्मदिवस म्हणूनही साजरा केला जातो. धार्मिक मान्यतेनुसार, त्रेता आणि द्वापर युगापर्यंत विष्णू पृथ्वीवर चिरंजीवी (अमर) राहिले. परशुराम हे सप्तर्षींपैकी एक ऋषी जमदग्नी आणि रेणुका यांचे पुत्र होते. हे ब्राह्मण कुटुंबात जन्माला आले आणि म्हणूनच अक्षय्य तृतीया आणि परशुराम जयंती सर्व हिंदू मोठ्या थाटामाटात साजरी करतात.
तरदुसर्‍या मान्यतेनुसार त्रेतायुगाच्या प्रारंभी पृथ्वीची सर्वात पवित्र मानली जाणारी गंगा नदी या दिवशी स्वर्गातून पृथ्वीवर आली होती. भगीरथाने गंगा नदी पृथ्वीवर आणली होती. या पवित्र नदीचे पृथ्वीवर आगमन झाल्याने या दिवसाचे पावित्र्य वाढते आणि म्हणूनच या दिवसाचा हिंदूंच्या पवित्र सणात समावेश होतो. या दिवशी पवित्र गंगा नदीत स्नान केल्याने व्यक्तीची पापे नष्ट होतात.
त्याचप्रमाणे हा दिवस माता अन्नपूर्णा, स्वयंपाकघर आणि पाककला (अन्न) ची देवी, यांचा वाढदिवस देखील मानला जातो. अक्षय्य तृतीयेच्या दिवशी आई अन्नपूर्णेचीही पूजा केली जाते आणि भंडारदरा भरून ठेवण्यासाठी आईकडून वरदान मागितले जाते. अन्नपूर्णेच्या पूजेने स्वयंपाकघर आणि जेवणाची चव वाढते.
तसेच महर्षी वेद व्यास यांनी अक्षय्य तृतीयेच्या दिवशी महाभारत लिहिण्यास सुरुवात केली. या दिवशी महाभारतातील युधिष्ठिराला ‘अक्षयपत्र’ प्राप्त झाले होते. या अक्षयपात्राचे वैशिष्ट्य म्हणजे त्यातून अन्न कधीच संपत नाही. या पात्राद्वारे युधिष्ठिर आपल्या राज्यातील गरीब आणि भुकेल्या लोकांना अन्नदान करून मदत करत असे. या श्रद्धेच्या आधारावर या दिवशी केलेले दानाचे पुण्यही अक्षय मानले जाते, म्हणजेच या दिवशी मिळालेले पुण्य कधीही संपत नाही. त्यामुळे वर्षानुवर्षे माणसाचे भाग्य वाढते. असे म्हटले जाते. या दिवशी पित्रांना नैवेद्य दाखला जातो. पूजा अर्चा केली जाते. करा केळीचे पूजन केले जाते.
त्याचप्रमाणेअक्षय्य तृतीयेमागे हिंदूंची आणखी एक रोचक श्रद्धा आहे. श्रीकृष्णाने पृथ्वीवर जन्म घेतला तेव्हा अक्षय्य तृतीयेच्या दिवशी त्यांचा गरीब मित्र सुदामा कृष्णाला भेटायला आला. कृष्णाला देण्यासाठी सुदामाकडे फक्त चार तांदळाचे दाणे होते, तेच सुदामाने कृष्णाच्या चरणी अर्पण केले. पण आपला मित्र आणि सर्वांचे हृदय जाणणाऱ्या देवाने सर्व काही समजून घेऊन सुदामाचे दारिद्र्य दूर केले, त्याच्या झोपडीचे महालात रूपांतर केले आणि त्याला सर्व सुविधांनी परिपूर्ण केले. तेव्हापासून अक्षय्य तृतीयेला केलेल्या दानाचे महत्त्व वाढले आहे.
उन्हाळ्यात येणारे आंबे आणि चिंच देवाला अर्पण केले जातात आणि वर्षभर चांगले पीक आणि पावसासाठी आशीर्वाद मागितले जातात. अनेक ठिकाणी या दिवशी मातीची भांडी पाण्याने भरली जातात. कच्चा आंबा, चिंच आणि गूळ पाण्यात मिसळून देवतेला अर्पण केले जाते.हा दिवस सर्व शुभ कार्यासाठी उत्तम आहे. अक्षय्य तृतीयेला लग्न करणे खूप शुभ मानले जाते. ज्याप्रमाणे या दिवशी केलेल्या दानाचे पुण्य कधीच संपत नाही, त्याचप्रमाणे रोजच्या लग्नातही पती-पत्नीमधील प्रेम कधीच संपत नाही. या दिवशी लग्न झालेले लोक जन्मापर्यंत एकत्र नांदतात. लग्नाव्यतिरिक्त उपनयन सोहळा, घराचे उद्घाटन, नवीन व्यवसाय सुरू करणे, नवीन प्रकल्प सुरू करणे इत्यादी सर्व शुभ कार्ये देखील शुभ मानली जातात. या दिवशी अनेकजण सोने आणि दागिने खरेदी करतात.
या दिवशी व्यवसाय इत्यादी सुरू केल्याने व्‍यक्‍तीला सदैव प्रगती मिळते आणि शुभ परिणाम दिवसेंदिवस वाढत जातात. अशी मोठी श्रद्धा आहे म्हणून हा सण मोठ्या उत्साहात साजरा केला जातो. दैनिक छत्रपती एक्सप्रेस परिवाराच्या वतीने सर्वांना अक्षय तृतीयेच्या हार्दिक शुभेच्छा आहेत.
0 Comments